Apartman ve Siteler dışında da pek çok toplu yaşam alanlarında insanların ve/veya yüklerin taşınması için kullanılan asansörlerin muayene edilerek hizmete alındıktan sonra çevrenin, insanların ve canlıların sağlığını ve güvenliğini tehdit etmeden kullanımına ilişkin Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından yayınlanan 18.11.2008 tarihli Asansör Bakım ve İşletme yönetmeliğine göre asansörlerin aylık bakımları ve yıllık muyaneleri zorunlu kılınmıştır.
Asansör Bakımı Nedir ?
Asansör bakımı ve muayenesi ayrı şeylerdir. Asansör bakımı Asansörü monte eden veya onun yetkili servisi, tarafından verilen hizmettir. Asansör bakım ve işletme Yönetmeliğine göre apartman ve site yönetimleri bakım hizmetini; montaj firmalarının garanti süresince montaj firması veya yetkilisinden almak zorundadır. Garanti süreleri bittikten sonra bakım sözleşmesi yapma zorunluluğu devam etmektedir bununla birlikte bakım sözleşmelerini montaj firması dışındaki firmalar ile yapabilirler. Bakım aylık periyotlarla gerçekleştirilir ve servis formu ile birlikte fatura edilir olası arızalar servis formunda belirtlir ve sözleşme çerçevesinde ücretsiz olarak giderilir yahut bakım faturasına eklenerek çözüme kavuşturulur. Bakım sözleşmeleri çoğunlukla asansör muayenesi standartlarını korumak üzerine kurulmaktadır dolayısıyla estetik kaygıları ve kullanıcı hatalarını içermemektedir. Örneğin asansör kabin içi ayna kırılması, kabin materyalinin çizilmesi gibi konular genellikle sözleşmeye konu edilmezken, kabin askı makara sistemleri, denge, kapılar, kurtarma sistemleri, motor vb konular sözleşmeye konu edilir.
Asansör Muayenesi Nedir ?
Asansör muayenleri ise senede en az bir kez Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Tarafından Yetkilendirilmiş ilgili idare ve/veya A sınıfı muayene kuruluşu tarafından yapılmaktadır.Muayene süreçlerini İlgili İlçe Belediyeleri takip etmektedir. İlçe Belediyelerinin anlaşmalı olduğu A sınıfı muayene kuruluşu muayene döneminde anagayrimenkulun yöneticisini ve bakım işlerini üstlenen firmayı bilgilendirir ve muayene için anagayrimenkule gelip muayenesini yapar. Asansör Muayene raporunu yönetime ve bakım işlerini üstlenenen firmaya bildirir. Muayene sonucunda Yeşil, Mavi, Sarı, Kırmızı etiketler verilmektedir. Yeşil etiket standartlara uygun kullanılmasında herhangi bir problem olmayan asansörlere verilen etikettir. Mavi etiket standartlara uygun fakat az kusurlu asansörlere verilen etikettir belirli yaşın üstündeki asansörlere yeşil etiket verilememektedir. Sarı etiket orta kusurlu asansörlere verilen etikettir kusurların 60 gün içerisinde giderilerek yeşil veya mavi etiket alınması için ihtar verilir bu süreç içerisinde kullanılmasında sakınca yoktur. Kırmızı etiket ise ağır kusurlu asansörlere verilen etikettir kullanılması kati olarak sakıncalıdır muayene raporunda belirtilen kusurlar giderildikten sonra yeşil veya mavi etiket alınması gereken bu sürece içerisinde kullanılması sakıncalı olan asansörlerdir.
Asansör bakımı ve muayenesini daha anlaşılır kılmak için sıklıkla kullandığımız başka bir örnekle açıklayalım pek çoğumuzun kullandığı araçlar için aracın bakımını yaptırdığı yetkili servis veya ustamız vardır belirli kilometrelerde veya periyotlarda bu bakımları yaptırırız birde bu araçların trafiğe çıkmaya uygun olup olmadığını muayene eden kurumlar vardır belirli dönemlerde araçlarımızı bu muayene istasyonlarına sokup ruhsatımıza işletmek zorundayızdır. Asansörlerimizinde aynı şekilde bakıma ve muayeneye ihtiyaçları vardır. Asansörlerimizin bakımını garanti sürecinde montaj firmasına yaptırmak, sıfır kilometre aracımızı garanti sürecinde yetkili servise bakım yaptırmakla aynı mantıktadır. Fakat burada kanun koyucu araçların bakımında gerekirse garanti sürecini hiçe sayarak başkaca bakım firmalarını tercih etme hakkını kısıtlamıştır. Bu kısıtlamadaki amaç şüphesiz ki kullanımın bireysel olmamasıdır. Bakımın garanti firmalarınca yapılması kanunla sabitlenmiştir. Muayene konusu ise kullanıma uygun olup olmamasının kontrol edilmesi anlamında ikincil bir kontrol mekanizması olarak görev almaktadır. Asansörlerimiz; olası arızalarda oluşabilecek kazalarda çok ciddi can ve mal kaybına neden olabilmektedir. Bu anlamda belirli periyotlarda muayene edilmesi standartların korunması çok önemlidir. Apartman ve sitelerin asansörlerinin kanun ve yönetmelikler çerçevesinde bakımının ve muayenesinin yapılması zorunludur.
